29 december 2023

‘Want het is in onze sprakeloosheid, dat wij elkaar het best verstaan’ 

Geschreven door Rachelle van Andel

Foto Mike Labrum via Unsplash

‘Ik weet niet hoe ik op zulke nieuwsfeiten moet reageren, behalve dan met het verlangen om collectief sprakeloos te zijn’, schrijft dichter Maud Vanhauwaert in haar prachtige bundel Het stad in mij. Ze schrijft dit naar aanleiding van de dood van het Iraaks-Koerdisch meisje Mawda die in 2018 op tweejarige leeftijd wordt doodgeschoten tijdens een politieachtervolging.

Maud was op dat moment stadsdichter van Antwerpen. Ze schonk haar stad witruimte. Er wordt te veel gepraat en te weinig gezegd leek ze haar stad te willen zeggen. De witruimte werd wel ingekaderd met onze sprakeloosheid:

Wat moet je zeggen?

Wij ervaren dat onze huidige wereld ook sprakeloos maakt. Sprakeloos door alle doden in Gaza en de terreur van Hamas. Sprakeloos door de noodkreet van de mensen op de vlucht en ontheemden voor wie geen plaats is. Sprakeloos door het geweld tegen de LGBTQIA+ gemeenschap in Rusland en waar dan ook ter wereld. Sprakeloos door de oorlog in Oekraïne, de honger en het geweld in de Democratische Republiek Congo, Jemen, Somalië, Syrië en Afghanistan. Sprakeloos voor degenen die tussen de letters van de krantenberichten vallen en wiens noodkreet wij niet horen.

Sprakeloos dichtbij huis in en door de schrijnende situatie die we nog altijd in Ter Apel aantreffen en waar politieke onwil mensen op het spel zet. Sprakeloos door ons politieke landschap dat erodeert en angst inboezemt voor polarisatie, haat en geweld naar minderheden, met in het bijzonder de joodse en islamitische gemeenschap.

Ruimte om van betekenis te zijn

Maar sprakeloos betekent niet dat wij machteloos zijn. Juist in de erkenning van onze collectieve sprakeloosheid ontstaat er ruimte om van betekenis te zijn.

Juist als we stilvallen kunnen wij net als de herders in het kerstverhaal een weg zoeken naar het licht. Het licht dat we niet vinden in grote machten, maar juist in de geboorte van een kind in de brokstukken van het leven. God is aanraakbaar geworden en ook wij kunnen aanraakbaar blijven en elkaar verstaan in onze inzet voor onze medemens.

Thuisgevers

We noemen bijvoorbeeld de Thuisgevers die wij in december op onze laatste vergadering van 2023 mochten ontvangen.

De Thuisgevers in een initiatief van de gemeente Kampen en de PKN om statushouders tijdelijke huisvesting te verlenen via maatschappelijke initiatieven. Maar het waren de vrijwilligers zelf van de plaatselijke kerkelijke gemeente in Kampen die ervoor zorgden dat dit initiatief van de grond kwam zoals je kunt lezen op hun website:

Op 24 februari 2022 viel Rusland Oekraïne binnen en begon de oorlog daar. Duizenden mensen sloegen op de vlucht. Vrijwilligers binnen de gemeente Kampen besloten om Oekraïners, waarmee zij al langer contact hadden, te helpen. Uiteindelijk kwamen ruim 300 vluchtelingen naar de gemeente Kampen. Meer dan driekwart van de mensen werd opgevangen door kerkelijke samenwerkingsinitiatieven.

Op meer dan 30 kleine locaties werd door vrijwilligers opvang geboden aan gevluchte Oekraïners. Er ontstond een steeds intensievere samenwerking tussen deze maatschappelijke initiatieven en de gemeente Kampen. Dat leidde er uiteindelijk toe dat de gemeente Kampen een overeenkomst sloot met de kerken waar Oekraïners werden opgevangen.

Het initiatief werd landelijk uitgerold door De Thuisgevers. Zij helpen nu statushouders versneld aan een nieuwe woning en zo een nieuw bestaan door hen te huisvesten via maatschappelijk initiatieven. Dankzij tijdelijke woonplekken voor minimaal zes maanden kunnen statushouders aan hun nieuwe leven in Nederland beginnen. Zo ontstaat er ruimte in asielzoekerscentra voor mensen die in afwachting zijn van hun asielprocedure.’

Nog altijd zijn er vele handen bereid om te helpen en dat stemt hoopvol. Meestal bereiken deze handen niet het nieuws. Doet u mee? Meer informatie kunt u vinden op: www.thuisgevers.nl

Waarnemers in Israël en Palestina

Ook zijn wij dankbaar dat het oecumenisch begeleidingsprogramma van de Wereldraad van Kerken weer van start kan gaan in Israël en de Palestijnse gebieden. De aanwezigheid van internationale waarnemers biedt bescherming doordat bijvoorbeeld mensenrechtenschendingen worden gemonitord. De waarnemers zijn getuige van de dagelijkse strijd en hoop van de mensen p de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem. Meer informatie over dit begeleidingsprogramma kun je vinden op de website van PAX die zorg draagt voor de werving en de begeleiding van de Nederlandse deelnemers:

Wij ondersteunen ook de oproep van PAX voor een staak-het-vuren voor Gaza. Eerder al  ondertekenden wij de petitie van PAX met de oproep aan ons kabinet om het internationaal recht te verdedigen: https://paxvoorvrede.nl/acties/geen-carte-blanche/

Vredevol nieuwjaar

In onze sprakeloosheid wensen wij u een vredevol nieuwjaar. Waar u op uw wijze en in uw eigen mogelijkheden uw handen mag openen voor uw medemens. En onze collectieve sprakeloosheid tot nieuw verstaan, begrip, grenzeloze solidariteit, recht & vrede mag leiden. 

Het bestuur van Geloof & Samenleving

Gerelateerd