Ten minste gehoord worden

Graag plaatsen wij dit artikel uit oktober 2022 opnieuw, nu de oorlog tussen Hamas en Israël in alle hevigheid is losgebarsten. Lees ook de blogs die PAX over dit onderwerp heeft gepubliceerd op hun website.

——————————————————————————————————————–

Na een coronaperiode van twee jaar kon het EAPPI – programma (Ecumenical Accompaniment Programme in Palestine and Israel) van de Wereldraad van Kerken begin 2022 eindelijk weer van start gaan. In maart van dit jaar zijn Emma (26) en Sandra (37) afgereisd om – samen met twintig anderen van over de hele wereld –  gedurende drie maanden ‘beschermende aanwezigheid’ te bieden aan Palestijnse burgers en gemeenschappen op de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem. Geloof en Samenleving leverde een financiële bijdrage aan dit programma. Michel Peters tekent hun verhalen op nu ze weer terug zijn.

Jordan Valley

Emma werkte op een advocatenkantoor als officemanager. Op 1 oktober is ze aan de slag gegaan bij het Rode Kruis op de afdeling mensenhandel. Haar interesse voor het land werd gewekt toen ze op bezoek ging bij haar zus die in Jeruzalem studeerde. In 2019 ging ze terug naar Hebron waar ze een mensenrechtenprogramma volgde en gesprekken had met advocaten en activisten. Tijdens haar inzet nu was ze in Jericho gestationeerd:  ‘Samen met drie anderen reisden we de Jordan Valley door. Een groot gebied, vaak reden we anderhalf uur vanaf Jericho om de verschillende gemeenschappen te bereiken. We kregen meldingen van incidenten en rapporteerden daarover. We trokken vaak op met schaapherders. Het gebied waarin hun schapen kunnen grazen is steeds verder ingeperkt door de Israëlische nederzettingen en militaire posten. Ze worden vaak lastig gevallen door settlers op quads die hun schapen opjagen of mishandelen en hun achtergebleven familie lastig vallen en uitschelden. Vaak worden er ook huizen van Palestijnen vernietigd door het leger omdat het bouwen van huizen in de Jordan Valley door de overheid verboden is. Wij waren er soms bij als dat gebeurde, maakten foto’s en schreven rapportages. Het was schokkend om te zien dat de bewoners van de Jordan Valley al wisten wat er ging gebeuren: ze waren vaak al bezig met het bouwen van een tweede huis op het moment dat het eerste huis was voltooid. De herders gaven zelf aan dat ze minder lastig werden gevallen als de waarnemers aanwezig waren.’

Hebron

Sandra studeerde culturele antropologie, had altijd al interesse in het Midden-Oosten en volgde de ontwikkelingen in Israël en Palestina op de voet. Ze werkte lang bij VluchtelingenWerk. Een sabbatical daarna was voor haar zeer geschikt om als waarnemer uitgezonden te worden. ‘Mijn standplaats was Hebron, de grote stad op de West-Bank. Die stad bestaat uit een deel onder gezag van de Palestijnse Autoriteit en een deel onder controle van Israël. In dat laatste deel ligt ook de oude stad en de Ibrahimi moskee, waar het graf van Abraham en Sara is. In het centrum van Hebron zijn op het moment vijf joodse nederzettingen met in totaal 700 kolonisten, te midden van 40.000 Palestijnen. Die kolonisten worden beschermd door 2000 militairen. Overal zijn checkpoints en wachttorens. Eén van de nederzettingen is gevestigd boven de soek. Het leven voor de Palestijnse winkeliers daar is uitermate moeilijk omdat de kolonisten urine, bleekwater, afval en wat al niet meer naar beneden gooien. De netten boven de soek houden dat maar ten dele tegen. Wij hadden vijf hoofdtaken:  1) We maakten altijd een rondje door de soek om de incidenten te rapporteren, 2) We stonden bij scholen en bij checkpoints om te kijken of Palestijnse kinderen ongehinderd naar school konden komen, 3) Bij het vrijdagmiddaggebed keken we of de moslims ongestoord de moskee konden bereiken, 4) Bij het begin van de sabbat trokken kolonisten (vaak bewapend) naar de synagoge door Palestijnse wijken. Wij monitorden dit alles en rapporteerden de intimidatie die vaak voorkwam, 5) Tenslotte monitorden we de checkpoints tussen de Westelijke Jordaanoever en Israël die Palestijnen gebruiken om te gaan werken.

Rapportage

Aan het eind van de dag schreven we onze ervaringen op in activiteitenrapporten om deze daarna te uploaden in een database. Dat gaat dan over datum, incident, wie betrokken is, hoeveel personen erbij betrokken zijn, welke rechten geschonden worden en wat de behoeften van de gemeenschap zijn. Belangrijke constatering uit al die meldingen was dat het geweld en de intimidate structureel zijn en geen incidenten. Het EAPPI – kantoor in Jeruzalem stuurde de meldingen over de behoeften van de gemeenschappen door naar hulporganisaties. Ging het om recht op onderwijs bijvoorbeeld dan werden Unicef en Defense for Children ingeseind.

Waarde

Het programma bestaat nu 20 jaar. Wat is voor hen de waarde ervan? Emma ziet advocacy als een belangrijk doel, de verhalen van waarnemers die terugkeren moeten de wereld bewust maken van wat daar gebeurt. Sandra geeft aan dat ze Palestijnen niet of maar ten dele kunnen beschermen door hun aanwezigheid, maar de Palestijnen zijn blij met internationale aandacht, met mensen die hun tijd aan hen spenderen. Zo worden ze tenminste gehoord! Sociale media zijn een goed kanaal geworden om het verhaal van de Palestijnen naar een groot publiek te brengen. Emma en Sandra zijn graag bereid om bij de Remonstranten in het land ook hun verhaal te komen vertellen. Graag dan een mailtje naar communicatie@remonstranten.org.

Michel Peters

Op verzoek van Emma en Sandra zijn alleen hun voornamen genoemd.