Christenvervolging-alert… neem het eens serieus mensen!

Christenen in het Midden-Oosten, delen van Afrika, China of in Noord-Korea gaan gebukt onder angst en terreur. Dit is verschrikkelijk en aandacht hiervoor is buitengewoon belangrijk. In Syrië en Irak dreigt het Christendom zelfs geheel te verdwijnen. Oude kerken die teruggaan tot het begin van de kerkgeschiedenis worden letterlijk met de grond gelijk gemaakt. Het leed is enorm. Mensen zijn in groten getale op de vlucht vanwege hun religieuze overtuiging. In Nederland is de Raad van Kerken, waar de Remonstranten deel van uitmaken, ook begonnen met een speciale actie om meer aandacht te vragen voor de vervolging van christenen. Als je de cijfers en de verwoesting echt tot je laat doordringen dan is het eigenlijk onvoorstelbaar dat we zo weinig horen over de vervolging van christenen wereldwijd. Waarom is het zo moeilijk om deze vervolging hier in Nederland op de kaart te krijgen?

Religiestress

Nu is het niet ongebruikelijk dat gelijkgezinden opkomen voor gelijkzinden. Boris van der Ham strijdt als voorzitter van het Humanistisch Verbond tegen de vervolging van atheïsten. Moslims in Nederland protesteerden tegen de onderdrukking van Palestijnen in bezette gebieden. En dan lijkt het ook voor de hand te liggen dat christenen zich ontfermen over de christenen. Als het om dit soort ellende gaat is het blijkbaar gemakkelijker om je te verbinden met geloofsgenoten. Coryfeeën van behoudende christelijke partijen zijn dan ook veelal degenen in de Nederlandse politieke arena die aandacht vragen voor het geweld en het leed dat christenen nu in zoveel landen wordt aangedaan. Hier wordt soms niet echt naar geluisterd.

In een geseculariseerd land als Nederland met een stevige allergie voor orthodoxe religie en incidenten van hevige religiestress is het voor velen lastig om uit behoudende hoek te horen dat hier echt iets aan de hand is. Want zijn degenen die vervolging van christenen aankaarten ook niet degenen die soms al te gemakkelijk anderen de maat nemen? Zoals bij thema’s als euthanasie (mag niet), homo’s (mag je niet doen, wel zijn), transgenders (tegen de wil van God) of abortus (zou je moeten verbieden)? Dat is wat ik weer hoor van mijn ongelovige vrienden en vriendinnen. En ook: Hoezo vrijheid? Hoezo respecteren van een ander? En ook niet onbelangrijk: hoe gaat men in deze groepen om met andersgelovigen? En is het niet verkapte territoriumdrift dat christenen hier opkomen voor christenen daar?

Is de Russische patriarch voor mensenrechten dan?

Zo kwam de Paus onlangs samen met de Russische Patriarch. Na duizend jaar schisma tussen de westerse en de oosterse kerk was er een ontmoeting. De zorgwekkende situatie van christenen in heel veel landen bracht de heren op het idee dat het nu tijd werd om bij elkaar te komen. Het is diep treurig dat in de verklaring van de Paus en de Patriarch tegen vervolging van christenen tegelijkertijd het homohuwelijk een veeg uit de pan krijgt. Zeker als je bedenkt dat in Rusland de kerk een bedenkelijke rol vervult bij de vervolging van homoseksuele mannen en vrouwen. Dan haal je je eigen pleidooi tegen geloofsvervolging onderuit. Wie geloofsvervolging verafschuwt kan niet – zoals de Russische orthodoxe kerk –  instemmen met het gevangen zetten van homoseksuele mannen die publiekelijk uitkomen voor hun geaardheid. En ook de Russische perikelen rond Pussy Riot staan haaks op elk pleidooi tegen geloofsvervolging.

Jij hoort er niet bij want jij bent niet zoals ik

Soms denk ik wel eens: wat zou het toch mooi zijn als humanisten opkwamen voor christenen die vervolgd worden en christenen het leed van atheïsten aan de kaak zouden stellen.  Je hoeft namelijk geen christen te zijn om de vervolging van christenen te verafschuwen. Je hoeft ook geen humanist te zijn om de onderdrukking en achterstelling van atheïsten wereldwijd te veroordelen. En je kunt ook als moslim begaan zijn met het joodse slachtoffers van een aanslag, waar dan ook. Wie tegen geloofsvervolging is verbindt zich met het beginsel dat we vrij zijn om te geloven, niet te geloven of een geloof – dat van jou of dat van een ander – te mogen bekritiseren zonder dat je hoeft te vrezen voor je leven. En nog belangrijker, wie vervolging veroordeelt verbindt zich ten diepste met de gedachte dat geen enkel geloof het recht heeft een andersgezinde, andersgekleurde of andersgeaarde medemens de deur te wijzen. De gestarte actie van de Raad van Kerken in Nederland roept wat mij betreft dan ook niet alleen op tot solidariteit van christenen met christenen.  Wie aandacht vraagt voor vervolging van christenen komt op voor ieder mens die door een andere overtuiging met geweld de ether uit wordt gedrukt.

Is niet elke vervolging de laatste stap in een gedachtengang die begon met “jij hoort er niet bij want jij bent niet zoals ik”?  Wat jouw hart ook gelooft, maak medemenselijkheid niet afhankelijk van de vraag of iemand tot dezelfde overtuiging behoort. Als we christenvervolging willen voorkomen, dan zullen we onszelf deze vraag moeten stellen: en waar sluit ik anderen uit? Als we dat niet doen, dan zullen er altijd mensen vervolgd worden omdat zij anders zijn of anders geloven. Die negatieve spiraal doorbreken, dat is de belangrijke taak die op het bordje van de mensheid ligt. Verdrietig genoeg zijn het nu dus ook christenen die vervolgd worden. Daar kan niet genoeg aandacht voor gevraagd worden. Door iedereen. Voor iedereen.

Foto: Ryan Tracey